Konferencje

Członkowie rodu Gedyminowiczów władali środkowo-wschodnią częścią Europy aż do końca XVI wieku. Potomkowie – jednego z Gedyminowiczów – Władysława Jagiełły, króla Polski i wielkiego księcia Litwy – przyjęli nazwę Dynastii Jagiellonów, której kres przypada wraz ze śmiercią Zygmunta Augusta w 1572 roku. Gedyminowicze na przestrzeni wieków władali Litwą, Polską, Węgrami, Czechami, Mołdawią, a także księstwami na Rusi, Wołyniu, Podolu. Stali się jedną z najpotężniejszych dynastii w tej części świata. Aczkolwiek w wyniku “sporów w rodzinie” nie utrzymali trwalej władzy nad tą częścią Europy. W XVII w. do dziedzictwa Gedyminowiczów (Jagiellonów) odwoływali się m.in. polscy Wazowie, ze względu na swe pochodzenie po kądzieli od Katarzyny Jagiellonki.

​Zadaniem konferencji jest wykazanie potęgi dynastycznej rodu Gedyminowiczów. Konferencja odbędzie się w 620-ą rocznicę zawarcia unii wileńsko-radomskiej. Unia ta, podobnie jak wszystkie inne od Krewa do Lublina – została sporządzona pomiędzy członkami rodu Gedyminowiczów. 

Międzynarodowa konferencja naukowa zaplanowana jest na 25-26 czerwca 2021 w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk, Sala im. Joachima Lelewela (Rynek Starego Miasta 29/31, Warszawa).

oraz on-line:

https://us02web.zoom.us/j/84591147609?pwd=SXdXNFMxbWMxYkFJQmJ3RS9EMmlOQT09

​Konferencja będzie trwać dwa dni i zostanie zwieńczona debatą o uniach polsko-litewskich w kontekście członków rodu Gedyminowiczów oraz panelem dyskusyjnym, podsumowującym konferencję. W konferencji uczestniczyć będzie ponad 30 badaczy z Polski, Litwy, Ukrainy, Białorusi i Rosji. Organizatorzy planują kontynuację konferencji w 2022 roku w Kownie albo w Stanisławowie (obecnie Iwano-Frankiwsk).

Organizatorzy
Litewska Ambasada w Polsce – patron honorowy
Związek Szlachty Polskiej
Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego
Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
Studium Europy Wschodniej UW
Przykarpacki Państwowy Uniwersytet im. Wasyla Stefanyka
Centrum Studiów Mediewistycznych
Uniwersytet Witolda Wielkiego

Więcej informacji: www.gdmn.info

XX międzynarodowa konferencja naukowa „Wielkie Księstwo Litewskie w XVIII wieku”

Poświęcona uczczeniu 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 r. i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów

20–21 października 2021 r.
Muzeum Narodowe – Pałac Wielkich Książąt Litewskich
Katedros a. 4, Wilno

PROGRAM

Organizatorzy
Muzeum Narodowe – Pałac Wielkich Książąt Litewskich
Instytut Historii Litwy
Uniwersytet Witolda Wielkiego

Partnerzy
Instytut Polski w Wilnie
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Litewskiej
Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego
Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego

Adnotacja. Ostatnie dziesięciolecia istnienia Rzeczypospolitej Obojga Narodów to jeden z najintensywniej analizowanych tematów współczesnej historiografii, ale nadal nie ma zgody zarówno co do form wyrazu idei Oświecenia, jak i skali reform przeprowadzonych w drugiej połowie XVIII w. oraz ocen skutków procesu centralizacji czy upadku państwa. W kontekście sprzeczności historiograficznych szczególnie ważne pozostaje zagadnienie rozwoju dwuczłonowego państwa polsko–litewskiego, ukierunkowanego przez akt Unii lubelskiej 1569 r., analizowane w kontekście Konstytucji 3 Maja 1791 r., będącej zwieńczeniem reform Sejmu Czteroletniego (1788–1792). Oprócz ocen, że Konstytucja 3 Maja jest wspólnym dokumentem ówczesnej szlachty polskiej i litewskiej, odpowiadającym aspiracjom zwolenników scentralizowanej monarchii konstytucyjnej, historiografia podkreśla też, że Konstytucję 3 Maja można uznać za część historii litewskiej konstytucyjności dopiero w kontekście Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów, przyjętego przez Sejm 20 października 1791 r.

Celem konferencji poświęconej obchodom 230. rocznicy przyjęcia Konstytucji 3 Maja 1791 r. i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów, jest przedstawienie najnowszych wyników badań związanych z genezą Konstytucji 3 Maja i kontekstami jej uchwalenia, omówienie wpływu tego aktu prawnego na rozwój społeczeństwa i państwa, ocenienie miejsca Konstytucji w pamięci historycznej państw spadkobierców Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz znalezienie odpowiedzi na pytanie: czy rzeczywiście Konstytucja 3 Maja jest odczytywana w duchu Unii Lubelskiej jedynie z powodu dokumentu zaręczenia?

W centrum zainteresowania konferencji są społeczne, gospodarcze, polityczne, geopolityczne i kulturowe konteksty zmian konstytucyjnych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz wyrażanie niepodległości państwowej Wielkiego Księstwa Litewskiego w obliczu centralizacji: okoliczności uchwalenia 20 października 1791 r. Zaręczenia wzajemnego Obojga Narodów, jego znaczenie dla zmian w strukturze państwa i rozwoju społeczeństwa. Na konferencji planowane są następujące sekcje tematyczne:

– Kryzys suwerenności i sposoby jego przezwyciężenia;

– Problemy modernizacji państwa i społeczeństwa;

– Rozwój parlamentaryzmu w Rzeczypospolitej Obojga Narodów;

– Myśl polityczna i konstytucyjna Oświecenia;

– Zmiana pojęcia narodu i państwa w XVIII wieku;

– Piśmiennictwo, sztuka, teatr, muzyka w okresie Sejmu Czteroletniego (1788–1792);

– Reprezentacja i refleksja Konstytucji 3 Maja w literaturze i sztuce.

Konferencja jest organizowana jako jubileuszowe, dwudzieste sympozjum badaczy osiemnastowiecznej historii Wielkiego Księstwa Litewskiego, gromadząc do wspólnej dyskusji osoby pracujące w różnych litewskich i zagranicznych instytucjach naukowych, prowadzące badania z różnych dziedzin historii Litwy XVIII w.

Planuje się opublikowanie artykułów przygotowanych na podstawie referatów odczytanych na konferencji w odrębnej publikacji tematycznej „Studiów osiemnastowiecznych”.

Uprzejmie zapraszamy do udziału w konferencji historyków, filozofów, politologów, badaczy parlamentaryzmu, prawa konstytucyjnego, socjologów, literaturoznawców, historyków kultury, badaczy sztuki i innych dyscyplin. Tematy referatów oraz krótkie adnotacje składające się z 3–4 zdań prosimy o przesyłanie koordynatorom konferencji do 30 maja 2021 r.

Konferencja będzie prowadzona w języku litewskim i polskim z tłumaczeniem symultanicznym.

W przypadku wprowadzenia nowych zarządzeń restrykcyjnych lub pogorszenia się sytuacji epidemiologicznej, konferencja zostanie zrealizowana w formie zdalnej.

Komitet organizacyjny konferencji:
Dr. Lina Balaišytė (Lietuvos kultūros tyrimų institutas / Instytut Badań Kultury Litwy)
Doc. dr. Vydas Dolinskas (Muzeum Narodowe – Pałac Wielkich Książąt Litewskich, Uniwersytet Wileński)
Doc. dr. Liudas Glemža (Uniwersytet Witolda Wielkiego)
Doc. dr. Robertas Jurgaitis (Instytut Historii Litwy, Uniwersytet Witolda Wielkiego)
Prof. dr. Valdas Rakutis (Sejm Republiki Litewskiej, Uniwersytet Kłajpedzki)
Dr. Adam Stankevič (Instytut Historii Litwy)
Doc. dr. Ramunė Šmigelskytė-Stukienė (Muzeum Narodowe – Pałac Wielkich Książąt Litewskich, Instytut Historii Litwy)

Kontakty: [email protected], tel. +37068448885

Tradycyjny coroczny Kongres odbędzie się w dniach 1-3 października 2021 roku w Kownie. Spodziewamy się ok. 500-700 uczestników z Białorusi, Litwy, Polski oraz innych krajów Europy i Ameryki Północnej.

Plan przygotowań do Kongresu:
-na propozycje sekcji Kongresu czekamy do 1 kwietnia;
-indywidualne zgłoszenia do 17 maja;
-nominacje do Premii kongresu do 11 kwietnia;
-wstępny program Dziewiątego kongresu zostanie przygotowany latem.

Więcej informacji www.icbs.lt lub www.icbs.by .
Adres kontaktowy [email protected] .

Wydział Nauk Politycznych i Dyplomacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego, Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego, Biblioteka Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej i Instytut Polski w Wilnie zapraszają na międzynarodową konferencję naukową „Początki sowietologii: Instytut Naukowo – Badawczy Europy Wschodniej w Wilnie (1930 – 1939), idee – ludzie — dziedzictwo (z okazji 90-lecia powołania)”, która odbędzie się w Wilnie, w dniach 26 – 27 lutego 2020 roku. Udział w konferencji wezmą wybitni naukowcy z Polski i Litwy: Tadeusz Bujnicki, Adam Eberhardt, Marek Kornat, Šarūnas Liekis, Danuta Malicka, Jan Malicki, Rimantas Miknys, Tomas Venclova i Leszek Zasztowt.

Konferencja odbędzie się w dwóch placówkach. Obrady rozpoczną się 26 lutego, o godz. 13.00, w Ambasadzie Rzeczpospolitej Polskiej (ul. Švento Jono 3). Referat inauguracyjny pt. „Polska wobec Sowietów w latach 1918 – 1939” wygłosi wybitny polski historyk i politolog prof. Wojciech Materski (Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk). Nastąpi debata pt. „Początki sowietologii, jej rozwój, stan obecny i perspektywy” w językach polskim i litewskich z tłumaczeniem symultanicznym. Wstęp wolny pod warunkiem uprzedniej rejestracji. Rejestracja jest otwarta do 20 lutego. Pod adresem elektronicznym [email protected]. należy podać imię, nazwisko i instytucję delegującą; przy wstępie do ambasady prośba o przedstawienie dowodu tożsamości – wstęp na teren placówki bez ważnego dokumentu jest niemożliwy. Uwaga: liczba miejsc ograniczona.

Następnego dnia, 27 lutego, obrady konferencji zostaną przeniesione w symboliczne miejsce – do Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich (ul. Žygimantų 1), gdzie w okresie międzywojennym mieścił się Instytut Naukowo – Badawczy Europy Wschodniej i Szkoła Nauk Politycznych. Początek obrad – godz. 9.00. Wstęp wolny, obrady w językach polskim i litewskim, bez tłumaczenia ustnego. Uczestnikom konferencji zostaną udostępnione tłumaczenia referatów w formie wydruków.

Program